Nằm trong chuỗi sự kiện nhân Lễ kỷ niệm 200 năm ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (01/7/1822 – 01/7/2022), Ủy ban Nhân dân tỉnh Bến Tre chỉ đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Bến Tre phối hợp các đơn vị liên quan triển khai các hoạt động gắn liền với tuyên truyền về cuộc đời, sự nghiệp của Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu và góp phần quảng bá hình ảnh địa phương.
Nhằm hưởng ứng dịp lễ này, Tỉnh Bến Tre đã thiết lập hồ sơ đề cử cùng lúc gửi tới Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) và Liên minh Kỷ lục Thế giới (WorldKings) nhằm xác lập Kỷ lục Việt Nam và Kỷ lục Thế giới về sự kiện Chế biến và công diễn 222 món ăn từ Dừa. Sự kiện xác lập Kỷ lục dự kiến diễn ra vào ngày 27/6/2022 tại Khách sạn Dừa (TP.Bến Tre, tỉnh Bến Tre). Hoạt động nhằm giới thiệu đến du khách trong và ngoài nước những lợi thế đặc biệt cũng như nền văn hóa ẩm thực phong phú của mảnh đất “xứ dừa”.
Bến Tre là một trong 13 tỉnh, thành thuộc Đồng bằng sông Cửu Long, được hợp thành bởi 3 cù lao lớn: Cù lao Bảo, cù lao Minh và cù lao An Hóa, do phù sa của ba nhánh sông Cửu Long bồi tụ qua nhiều thế kỷ. Được mệnh danh là “xứ ba đảo dừa xanh”, cây dừa hiện dẫn đầu về diện tích dừa trong cả nước. Cây dừa đã được người dân khai thác và sáng tạo, chế biến thành các sản phẩm phục vụ sản xuất, xuất khẩu, góp phần tăng thu nhập, nâng cao đời sống cho người dân. Từ thân cây là vật liệu để làm nhà, hàng gia dụng, các loại sản phẩm thủ công mỹ nghệ…; Cọng lá dừa dùng đan giỏ hoa, giỏ tặng phẩm; Cọng mo nan dùng bện đan các loại lồng đèn trang trí nội thất…; Gáo dừa làm than hoạt tính và sản xuất nhiều loại hàng thủ công mỹ nghệ; vỏ dừa tạo ra hàng chục sản phẩm tiện ích…
Bên cạnh đó, từ những sản vật vốn là thế mạnh của địa phương, người Bến Tre cũng sáng tạo nên những món ăn – đặc sản mang đậm hương vị, hòa quyện từ chất ngọt của mía đường, chất béo của dừa cùng hương thơm đồng nội.
Sự kiện chế biến và công diễn 222 món ăn từ Dừa được thực hiện với sự tham vấn ý kiến từ Hội đồng các chuyên gia, nghệ nhân về văn hóa ẩm thực đến từ Trung tâm Nghiên cứu Bảo tồn và Phát triển Ẩm thực Việt Nam, Chi hội Đầu bếp Chuyên nghiệp Sài Gòn nhằm đảo bảo chất lượng cũng như cách trình bày các món ăn tại sự kiện.
Các món ăn được thực hiện bởi đội ngũ hơn 60 đầu bếp chia làm 11 đội tham gia chế biến, công diễn với nhiều nguyên liệu đa dạng nhưng đều có thành phần Dừa như củ hũ dừa, dừa sợi, dừa sấy, nước cốt dừa, nước dừa tươi, mộng dừa…
Các món ăn từ dừa được thực hiện theo các nhóm chính như:
- Gỏi: Gỏi củ hũ dừa tôm thịt, Gỏi nghêu củ hũ dừa, Gỏi củ hũ dừa tai heo ngâm giấm, Gỏi củ hũ dừa mực xé, Gỏi thập cẩm dừa sợi tôm mực, Gỏi tôm thịt mộng dừa…
- Cuốn: Cuốn bắp heo dừa sợi, Cuốn củ hũ dừa tai heo (ngâm giấm), Cuốn mộng dừa – cá cơm chiên giòn, Cuốn củ hũ dừa thịt hến, Cuốn nem chua củ hũ dừa…
- Chả giò: Chả giò tôm thịt dừa sấy (bánh tráng), Chả giò củ hũ dừa thịt gà (bánh tráng), Chả giò củ hũ dừa tôm cua (bánh tráng), Chả giò rế con tôm dừa sợi rang…
- Xào: Củ hũ dừa xào tôm thịt, Củ hũ dừa xào mực ống, Ốc len xào dừa,…
- Canh: Canh chua củ hũ dừa cá trê đồng, Canh chua củ hũ dừa cá lóc, Canh chua củ hũ dừa cá rô, Canh chua củ hũ dừa cá hú ngó sen,…
- Cháo: Cháo nghêu nước cốt dừa, Cháo tôm nước cốt dừa,…
- Kho, rang, rim, khìa: Tôm đất rang nước cốt dừa, Thịt ba chỉ kho trứng vịt nước dừa tươi, Thịt bắp heo kho dưa cải nước dừa tươi, Thịt heo rim dừa cứng cạy,…
- Nấu, hon, um: Vịt nấu cà ri chuối sáp nước cốt dừa, Vịt hon nước dừa tươi, Vịt tiềm hạt sen nước dừa tươi, Lươn um lá nhàu nước dừa tươi,…
- Chiên, quay: Tôm chiên dừa sợi sấy, Mực chiên dừa sợi sấy, Gà quay áp trứng nước dừa tươi…
- Luộc, hấp: Bánh bèo bì nước cốt dừa, Tôm sú hấp nước dừa tươi, Mực hấp gừng nước dừa tươi,…
- Cơm, xôi: Cơm trái dừa nước dừa dứa, Cơm gạo tím nước dừa tươi lá dứa, Cơm hải sản xanh trái dừa, Xôi nếp than nước cốt dừa…
- Bánh chiên: Bánh xèo củ hũ dừa tôm thịt, Bánh xèo củ hũ dừa tép nhảy, Bánh khọt tôm mực dừa sợi, Bánh khọt nghêu dừa sợi,…
- Bánh hấp – nướng: Bánh khoai mì đậu xanh nước cốt dừa, Bánh lá dừa, Bánh bắp dừa sáp, Bánh bông lúa nước cốt dừa…
- Chè, thạch, kẹo: Chè chuối bột báng nước cốt dừa, Thạch 9 tầng mây nước cốt dừa, Kẹo chuối cuộn bánh tráng nước cốt dừa…
Các món ăn cho thấy sự phong phú trong cách kết hợp dừa và các nguyên liệu khác cùng sự sáng tạo đa dạng trong cách chế biến của người đầu bếp để tạo nên các món ăn độc đáo, hấp dẫn và tốt cho người dùng.
Sự kiện góp phần giới thiệu đến du khách trong và ngoài nước nét đặc sắc của nghệ thuật ẩm thực và các món ăn, thức uống truyền thống đặc sản Nam Bộ nói riêng và Việt Nam nói chung. Đặc biệt là ẩm thực từ dừa được kết hợp nhuần nhuyễn giữa khẩu vị và phong cách chế biến công phu, tinh xảo để giới thiệu đến công chúng, phục vụ du khách đến Bến Tre trong chuỗi hoạt động Lễ kỷ niệm 200 năm Ngày sinh Danh nhân Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 2022).
Đây cũng là dịp để góp phần quảng bá và kích cầu du lịch địa phương, thu hút các nghệ nhân khắp nơi đến học hỏi, trao đổi kinh nghiệm về chuyên môn, cùng với hoạt động giao lưu văn hóa ẩm thực, giới thiệu món ăn ngon của vùng sông nước miệt vườn Xứ Dừa. Trong khuôn khổ Lễ hội, Bến Tre cũng sẽ tổ chức các hoạt động hưởng ứng khác như: Hội diễn liên hoan “Tiếng hát hẹn hò 9 dòng sông”; Giải Bến Tre Marathon năm 2022; Hội chợ Thương mại – Ẩm thực Xứ Dừa Bến Tre năm 2022…
Chung Dung